سیستم ایمنی بدن
سیستم ایمنی بدن تان را تقویت کنید
سیستم ایمنی بدن،
از ما در برابر عفونتها و بیماریهایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا محافظت میکند و نقش مهمی در جلوگیری از بروز آلرژی و انواع سرطان دارد. سیستم ایمنی بدن به منظور عملکرد صحیح به چند دسته از مواد مغذی نیاز دارد که میتوانید آنها را از طریق رژیم غذایی روزانه دریافت کنید. این مواد مغذی شامل پروتئین، ویتامین A، ویتامین C و ویتامین E به همراه مواد معدنی مانند روی (زینک) و آهن هستند. برای تقویت سیستم ایمنی بدن، این مواد را در رژیم غذاییتان بگنجانید.
سیستم ایمنی بدن شما فعالیتهای چشمگیری در دفاع در برابر ریزجاندارهای بیماریزا انجام میدهد. اما وقتی میکروبی موفق میشود به بدن نفوذ کند و شما بیمار میشوید یعنی سیستم ایمنی بدن در انجام کار خود شکست خورده است. آیا امکان دخالت در این فرایند و تقویت سیستم ایمنی وجود دارد؟ ارتقاء کیفیت رژیم غذایی چطور؟ یا مصرف ویتامینها و داروهای گیاهی؟ آیا تغییر سبک زندگی میتواند در تقویت واکنش سیستم ایمنی نقشی ایفا نماید؟
چه باید کرد؟تقویت سیستم ایمنی موضوعی وسوسهبرانگیز است اما به چند دلیل توانایی انجام چنین کاری به نظر دشوار میآید. سیستم ایمنی به معنای واقعی کلمه یک سیستم است و نه یک موجودیت. این سیستم برای داشتن عملکردی بهتر نیاز به تعادل و هارمونی دارد. هنوز موضوعات زیادی دربارهی پیچیدگیها و روابط میان اجزا در سیستم ایمنی وجود دارد که پژوهشگران از آن بیاطلاع هستند. در حال حاضر، هیچگونه رابطهی مستقیم اثباتشدهای از نظر علمی میان سبک زندگی و ارتقاء عملکرد سیستم ایمنی وجود ندارد.
اما این بدان معنا نیست که تاثیر سبک زندگی بر روی سیستم ایمنی اصلا قابلتوجه نبوده و نباید مورد مطالعه قرار گیرد. پژوهشگران دربارهی تاثیر رژیم غذایی، سن، استرس روانی و سایر عوامل بر روی واکنش سیستم ایمنی چه در حیوانات و چه انسانها در حال تحقیق و پژوهش هستند. در ضمن، اتخاذ استراتژیهای کلی زندگی سالم بهترین شیوه برای آغاز فرایند تقویت و بهبود سیستم ایمنی است.
اولین قدم، انتخاب سبک زندگی سالم است. دنبال کردن یک دستورالعمل سالم بهترین گامی است که در مسیر سالمسازی و تقویت سیستم ایمنی خود برمیدارید. هر قسمت از بدن شما از جمله سیستم ایمنی زمانی عملکرد بهتری خواهد داشت که از حملات محیطی محفوظ باشد و با اتخاذ چنین استراتژیهای تحکیم یابد:
ترک سیگاررژیم غذایی غنی از انواع میوهها، سبزیجات و غلات و مصرف چربیهای اشباع به مقدار کمورزش منظمحفظ یک وزن متناسبکنترل فشار خونعدم افراط در مصرف نوشیدنیهای الکلیخواب کافیانجام کارهایی مثل شستن منظم دست یا خوب پختن گوشت برای جلوگیری از سرایت بیماریانجام تستهای پزشکی به طور منظم با توجه به گروه سنی و دستهبندی ریسک سلامتیبسیاری از محصولات ادعا میکنند که مصرف آنها موجب بالا رفتن ایمنی بدن میشود. اما مفهوم ارتقاء ایمنی در واقع از نظر علمی بیمعنی است. در حقیقت افزایش تعداد سلولهای ایمنی بدن یا سایر سلولها لزوما خوب نیست. مثلا، ورزشکارانی که دوپینگ خون انجام میدهند (پمپاژ خون به اندامهای بدن به منظور بالا بردن تعداد سلولهای خون و افزایش سطح عملکرد)، در معرض سکتهی مغزی قرار میگیرند.
تلاش برای بالا بردن تعداد سلولهای سیستم ایمنی کاری پیچیده است زیرا انواع مختلفی از سلولها در سیستم ایمنی وجود دارند که به میکروبهای مختلف به شیوههای متفاوت عکسالعمل نشان میدهند. کدام سلول باید افزایش پیدا کند و به چه تعداد؟ تا به امروز، دانشمندان پاسخی برای این سوال ندارند. چیزی که اثبات شده این است که بدن دائما در حال ساخت سلولهای ایمنی است و قطعا بیشتر از میزان استفادهی خود، لنفوسیت تولید میکند. سلولهای اضافی خودشان را از طریق فرایند طبیعی مرگ به نام آپوپتوز از بین میبرند که بعضی این کار را پیش از اینکه فعالیتی داشته باشند انجام میدهند و بعضی پس از پیروزی در نبرد. هنوز هیچکس نمیداند چه تعداد و چه نوعی از سلولهای سیستم ایمنی برای داشتن عملکردی بهینه لازم است.
فرایند پیری به نحوی منجر به کاهش توانایی واکنش سیستم ایمنی میشود و همین باعث عفونت بیشتر، ابتلا به بیماریهای التهابی بیشتر و حتی سرطان میشود. با افزایش امید به زندگی در کشورهای توسعهیافته، بیماریهای مربوط به کهنسالی هم سیر صعودی دارد. خوشبختانه، تحقیق در خصوص فرایند پیری میتواند به نفع همه باشد.
در حالی که بعضی از انسانها فرایند پیری را به شکل سالم طی میکنند، نتایج بسیاری از مطالعات نشان میدهد که در مقایسه با افراد جوانتر، کهنسالان بیشتر در معرض بیماریهای عفونی و حتی مرگ بر اثر این بیماریها قرار دارند. عفونتهای تنفسی، آنفلوآنزا و به خصوص ذاتالریه از عوامل اصلی مرگ انسانها در ۶۵ کشور دنیا هستند. هیچکس دقیقا دلیل این اتفاق را نمیداند، اما بسیاری از دانشمندان میگویند که این افزایش ریسک با کاهش سلولهای T ارتباط دارد. با افزایش سن اندام تیموس کوچک میشود و در نتیجه سلولهای T کمتری برای مبارزه با عفونت تولید میکند. عملکرد تیموس از سن ۱ سالگی رو به نزول میگذارد؛ اما هنوز مشخص نیست که آیا این کاهش سطح عملکرد در تیموس باعث کم شدن سلولهای T میشود یا تغییرات دیگری در این قضیه نقش دارند. برخی از پژوهشگران هم روی این فرضیه کار میکنند که آیا با افزایش سن، کارایی مغز استخوان در تولید سلولهای بنیادی که عامل افزایش سلولهای سیستم ایمنی هستند، کاهش پیدا میکند.
پایین آمدن میزان عکسالعمل به عفونت از طریق آزمایش واکنش افراد مسن به واکسن به اثبات رسیده است. برای مثال، مطالعات صورت گرفته بر روی واکسن آنفلوآنزا نشان داده است که تاثیر این واکسن بر روی افراد ۶۵ ساله به مراتب از کودکان سالم بالای ۲ سال کمتر بوده است. اما واکسیناسیون آنفلوآنزا و ذاتالریه با وجود کاهش تاثیرشان، به طور قابل توجهی میزان بیماری و مرگ را در افراد مسن در مقایسه با افرادی که واکسیناسیون را انجام ندادهاند، کمتر بوده است.
به نظر میان تغذیه و ایمنی در افراد کهنسال ارتباط وجود دارد. نوعی از سوءتغذیه که حتی در کشورهای مرفه شایع شده است، «سوءتغذیهی ریزمغذی» نام دارد. سوءتغذیهی ریزمغذی به این معنا است که بدن فرد نسبت به بعضی از ویتامینهای حیاتی و مواد معدنی که از طریق رژیم غذایی به دست میآیند، دچار کاستی میشود و این سوءتغذیه در افراد مسن شایع است. افراد مسن معمولا کمتر مواد غذایی مصرف میکنند و در نتیجه تنوع کمی در رژیم غذاییشان دیده میشود. سوال مهم این است که آیا مکملهای رژیمی به حفظ سلامت سیستم ایمنی در افراد مسن کمک میکنند. این افراد باید در خصوص این موضوعات با پزشکانی که از تغذیه سالمندان آگاهی کامل دارند مشورت نمایند، زیرا با اینکه شاید بعضی از مکملهای رژیمی برای آنها سودمند است اما تغییرات کوچک ممکن است تحولات جدی در بدن این گروه سنی ایجاد کند.
ارتش سیستم ایمنی هم مثل هر نیروی مبارز دیگر در معده رژه میرود. جنگجویانِ یک سیستم ایمنی سالم نیاز به تغذیهی خوب و منظم دارند. مدتها است که دانشمندان دریافتهاند افرادی که در فقر زندگی میکنند و دچار سوءتغذیه هستند، نسبت به بیماریهای مسری آسیبپذیرترند. دقیقا مشخص نیست که آیا نرخ بالای بیماری به علت تاثیرات سوءتغذیه است یا نه. هنوز هم مطالعات کمی بر روی تاثیر تغذیه بر سیستم ایمنی بدن انجام شده است و از آن کمتر مطالعه بر روی ارتباط تاثیر مستقیم تغذیه بر پیشرفت (یا درمان) بیماریها.
شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه کمبود ریزمغذیها، مثلا کمبود زینک، سلنیوم، آهن، مس، فولیک اسید و ویتامینهای A ،B6 ،C و E، سبب تغییر عکسالعمل سیستم ایمنی در حیوانات میشود. با این حال، هنوز اثر این تغییرات سیستم ایمنی بر سلامت حیوانات کاملا روشن نیست و تاثیر کمبودهای مشابه بر واکنش سیستم ایمنی انسان همچنان نیاز به بررسی بیشتری دارد. اما تحقیقات تا این مرحله برای حداقل بعضی از ریزمغذیها امیدوارکننده بودهاند.
پس چه باید کرد؟ اگر شک دارید که رژیم غذاییتان ریزمغذیهای مورد نیاز بدنتان را تامین نمیکند و علت، شاید نخوردن سبزیجات یا ترجیح نان سفید به غلات است، مصرف روزانه یک مولتیویتامین یا مکمل معدنی جدای از اینکه احتمالا تاثیر مثبتی بر سیستم ایمنی میگذارد، میتواند برای سلامت شما از همه نظر سودمند باشد. اما مصرف دوزهای بالا لزوما چنین اثری ندارد. پژوهشگران در حال تحقیق بر روی پتانسیل مواد مغذی مختلف برای ارتقاء ایمنی بدن هستند.
وقتی به فروشگاهها گام میگذارید با بطری قرصها و گیاهان دارویی مواجه میشوید که ادعا میکنند به ایمنی بدن کمک میکنند یا سلامت سیستم ایمنی را بالا میبرند. اگرچه اثبات شده که بعضی از این گیاهان دارویی بعضی از اجزای کارکردی ایمنی را تغییر میدهند، اما هیچ مدرکی وجود ندارد مبنی بر اینکه که این داروها ایمنی را به سطحی میرسانند که شما در برابر عفونت و بیماری محفوظ خواهید ماند. اثبات اینکه یک گیاه یا هر مادهی دیگری میتواند ایمنی را بهبود ببخشد هنوز هم مسئلهای غامض و پیچیده است. برای مثال دانشمندان نمیدانند آیا گیاهی که به نظر میزان آنتیبادی در خون را بالا میبرد واقعا میتواند برای ایمنی کلی بدن مفید باشد یا نه.
تاثیر استرسپزشکی مدرن که زمانی با بدبینی به ارتباط میان احساسات و سلامت فیزیکی نگاه میکرد، اکنون ارتباط نزدیک میان روان و بدن را تایید میکند. بسیاری از امراض از جمله ناراحتی معده، کهیر و حتی بیماریهای قلبی متاثر از استرسهای روانی هستند. اگرچه ارتباط میان استرس و عملکرد ایمنی هنوز توسط دانشمندان مختلف مورد مطالعه قرار دارد اما هنوز مورد توجه پژوهشگران ایمنیشناسی قرار نگرفته است.
مطالعهی رابطهی میان استرس و سیستم ایمنی موضوعی چالشبرانگیز است. به عنوان مثال در همان اولین قدم، تعریف استرس خود با دشواری روبهرو است. وضعیتی که برای یکی ممکن است استرسزا باشد برای دیگری شاید اینطور نباشد. وقتی افراد در موقعیتی قرار میگیرند که از منظر آنها استرسزا است، سنجش مقدار استرس برای خود آنها دشوار است و حتی برای دانشمندان هم دانستن صحت میزان دریافت ذهنی یک فرد از استرس سخت است. دانشمندان تنها میتوانند چیزهایی را اندازهگیری کنند که منعکسکنندهی استرس هستند، چیزهایی مثل تعداد ضربان قلب در هر دقیقه، اما چنین اندازهگیریهایی نیز شاید عوامل دیگری را انعکاس میدهند.
بیشتر دانشمندانی که رابطهی استرس و عملکرد ایمنی را مورد پژوهش قرار دادهاند به مطالعهی عوامل استرسزای ناگهانی و کوتاهمدت نمیپردازند، در عوض تمرکز آنها بر روی عوامل استرسزای دائم و مکرر به نام استرسهای مزمن است، مانند استرسهای ایجاد شده به واسطهی روابط خانوادگی، دوستان، همکاران یا چالشهای مداوم در محیط کار. بعضی از دانشمندان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا استرس مستمر بر سیستم ایمنی بدن تاثیر مخرب میگذارد.
انجام آزمایشهایی که دانشمندان از آن با عنوان «آزمایشهای کنترلشده» در انسان یاد میکنند، دشوار است. در این آزمایشها، دانشمندان یک و تنها یک عامل را تغییر میدهند، مثلا مقدار یک مادهی شیمیایی، و سپس تاثیر آن تغییر را بر چند پدیدهی قابل سنجش اندازهگیری میکنند، مثلا اندازهگیری مقدار آنتیبادیهای تولید شده توسط یک نوع سلول سیستم ایمنی در زمان قرار گرفتن در معرض مادهی شیمیایی. در حیوانات و به خصوص در انسانها، چنین کنترلی امکانپذیر نیست به این دلیل که در بدن انسان یا حیوان در زمان اندازهگیری خیلی اتفاقات دیگری نیز میافتد.
با وجود چنین دشواریهای اجتنابناپذیری در سنجش رابطهی استرس با ایمنی، دانشمندانی که بارها چنین آزمایشهایی را بر روی حیوانات مختلف یا انسانها انجام دادهاند و بیشتر مواقع نتایج مشابهی کسب کردهاند، امیدوار هستند که بتوانند به نتیجهای معقول و منطقی دست پیدا کنند.
ممکن است انواع مختلفی از میکروب ها در هوا و محیط اطراف شما حضور داشته باشند، اما برخورداری از یک سیستم ایمنی قوی می تواند تضمین خوبی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری باشد. با این وجود، تقویت سیستم ایمنی ممکن است به آن آسانی که تصور می کنید نباشد. اگر سیگار می کشید یا به میزان زیاد غذاهای کم ارزش مصرف می کنید، در واقع، سیستم ایمنی بدن خود را در معرض خطر قرار می دهید.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "گیر هانگری، هلث لاین"، سبک زندگی یکی از عوامل تاثیرگذار اصلی بر شرایط سیستم ایمنی بدن انسان است. از جمله اقداماتی که می توانید طی فصل سرماخوردگی و آنفلوآنزا برای حفظ سلامت سیستم ایمنی بدن خود مد نظر قرار دهید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
خواب کافی - یک فرد بزرگسال باید بین 7 تا 9 ساعت خواب شبانه داشته باشد.
ورزش منظم - با حفظ تناسب اندام خود و فعالیت بدنی به میزان کافی می توانید به تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماری کمک کنید.
ترک سیگار و الکل - استعمال دخانیات و مصرف نوشیدنی های الکلی می تواند تاثیر منفی بر سیستم ایمنی بدن انسان داشته باشد. ترک کامل سیگار و الکل بهترین گزینه است، اما اگر توانایی این کار را ندارید، کاهش مصرف به ویژه در فصل سرماخوردگی و آنفلوآنزا توصیه شده است.
مصرف غذاهای سالم - به جای غذاهای کم ارزش، مانند پیتزا، هات داگ و چیپس، وعده های غذایی سالمتر شامل ماهی، غلات کامل، میوه ها و سبزیجات مصرف کنید.
گزینه آخر یکی از مهمترین موارد محسوب می شود. خوراکی های مصرفی ما اثر مستقیمی بر شرایط سلامت دارد. متاسفانه، حتی دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم لزوما به معنای آن نیست که به تقویت سیستم ایمنی بدن خود نیازی ندارید. اما خبر خوب این است که روش هایی خوشمزه برای انجام این کار وجود دارند که از آن جمله می توان به برخی نوشیدنی ها اشاره کرد.
نوشیدنی های تقویت کننده سیستم ایمنی نه تنها سرشار از مواد مغذی هستند، بلکه آماده کردن آنها نیز راحت بوده و خوراکی هایی خوشمزه هستند.
ترکیب مرکباتی
تمام میوه های خانواده مرکبات سرشار از ویتامین C هستند که این ماده مغذی می تواند به تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری یا مبارزه با بیماری کمک کند. با توجه به محتوای ویتامین C چشمگیر در میوه های خانواده مرکبات، شما می توانید هر کدام را که بیشتر دوست دارید انتخاب کنید. همچنین، شما می توانید اندکی ماجراجو بوده و آب چند میوه را با هم ترکیب کنید. از جمله گزینه های خوب در این زمینه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انواع مختلف پرتقال
- انواع مختلف نارنگی
- انواع مختلف لیمو
- گریپ فروت
برای تهیه آب مرکبات به تنها چیزی که نیاز دارید یک دستگاه آبمیوه گیری است.
آب پرتقال و زنجبیل
همان گونه که پیشتر اشاره شد، میوه های خانواده مرکبات سرشار از ویتامین های تقویت کننده سیستم ایمنی هستند. در این میان، پرتقال یکی از محبوبترین گزینه های محسوب می شود. برای افزایش فواید آب پرتقال می توانید یک قاشق پودر زنجبیل به آن اضافه کنید. زنجبیل از خواص ضد التهاب برخوردار است.
البته عطر و طعم قوی زنجبیل ممکن است برای برخی خوشایند نباشد. در این شرایط برای بهبود مزه آبمیوه خود می توانید یک قاشق چایخوری عسل به آن اضافه کنید. عسل نیز خود از خواص تقویت کننده سیستم ایمنی برخوردار است.
پرتقال و هویج
بار دیگر پرتقال به واسطه محتوای مواد مغذی و عطر و طعم فوق العاده خود در این دستورالعمل قرار دارد. دلیل افزودن هویج محتوای ویتامین های A و B آن است. زمانی که موضوع تقویت سیستم ایمنی مطرح می شود، ویتامین C تمام توجهات را به سوی خود جلب کرده و ویتامین B کمتر مورد توجه قرار می گیرد. اما در صورت عدم مصرف ویتامین B و همچنین ویتامین های دیگر نباید انتظار کاهش زمان مورد نیاز برای بهبودی بیماری را داشته باشید.
اسموتی آووکادو
آووکادو بی دلیل به عنوان یک ابرماده غذایی شناخته نمی شود. این میوه سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی مختلف مورد نیاز بدن انسان است. همچنین، آووکادو سرشار از چربی های سالم است.
در شرایطی که آووکادو گزینه چندان ایده آلی برای نوشیدنی های شیرین نیست، اما ترکیب آن با موز، کاکائو، و مقداری پودر وی (Whey) وانیلی می تواند به شکل گیری یک اسموتی مقوی و خوشمزه منتج شود.
آب آناناس و نعناع
اگر با گرفتگی بینی مواجه هستید، نعناع می تواند به بهبود شرایط تنفس شما کمک کند. برای تهیه یک نوشیدنی خوشمزه و مقوی از این گیاه مفید، شما می توانید آن را با آب آناناس ترکیب کنید. این ترکیب نه تنها مواد مغذی مختلف را در اختیار بدن قرار می دهد، بلکه بسیار خوشمزه است.
گریپ فروت، چای سبز و آسپرین
اگر گلو درد و مشکلات ناشی از بیماری احساس ناخوشایندی را در شما ایجاد کرده است، این نوشیدنی ممکن است راه حل خوبی برای مقابله با آن باشد. گریپ فروت سرشار از مواد مغذی، مانند ویتامین C است و عطر و طعم خوبی دارد.
چای سبز حاوی کافئین است که به عنوان یک محرک طبیعی عمل می کند و این چیزی است که هنگام احساس بیماری و خستگی به آن نیاز دارید.
در نهایت، آسپرین برای مقابله با عفونت و همچنین تسکین درد استفاده می شود.
گوجه فرنگی و فلفل دلمه ای
نیازی نیست تا نوشیدنی مصرفی ما همواره شیرین باشد. شما می توانید با استفاده از برخی سبزیجات یک نوشیدنی مغذی را آماده کنید. گوجه فرنگی یکی از بهترین گزینه ها برای آبگیری است و استفاده از فلفل دلمه ای در کنار آن می تواند ویتامین C بیشتری در اختیار بدن قرار دهد. افزودن مقداری نمک یا ادویه مانند هل، جعفری، و غیره می تواند به بهبود عطر و طعم این نوشیدنی کمک کند.
انبه و چیا
بی اشتهایی شرایطی شایع در زمان ابتلا به آنفلوانزا است. اما بدن انسان برای مقابله با بیماری به دریافت مواد مغذی نیاز دارد و این مواد تنها به ویتامین ها و مواد معدنی محدود نمی شوند، بلکه به چربی ها، پروتئین و کربوهیدارت ها نیز نیاز است. بر همین اساس است که افزودن دانه های چیا به آب انبه می تواند تمام این مواد مغذی را در اختیار بدن قرار دهد.
امکان ترکیب آبمیوه های دیگر مانند آب آناناس و آب پرتقال با آب انبه نیز وجود دارد.
چغندر، هویج، زنجبیل و زردچوبه
این نوشیدنی حاوی سبزیجاتی است که منابع خوبی برای ویتامین های A، C و E، آهن و کلسیم محسوب می شوند و به تقویت سیستم ایمنی و کاهش علائم ناشی از التهاب کمک می کنند.
التهاب اغلب یک واکنش ایمنی به عفونت ها است. این شرایط می تواند موجب علائمی مانند آبریزش بینی، سرفه و بدن درد شود.
افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید نیز ممکن است به طور خاص از فواید این نوشیدنی سود ببرند زیرا زردچوبه و زنجبیل دارای آثار ضد التهاب هستند.
توت فرنگی و انبه
برای تهیه این نوشیدنی می توانید از میوه های منجمد استفاده کنید که دارای محتوای مواد مغذی مشابه با میوه های تازه هستند. ویتامین E موجود در انبه فواید آنتی اکسیدانی برای تقویت سیستم ایمنی را ارائه می کند. از دیگر مواد مغذی قابل توجه در این نوشیدنی می توان به ویتامین های A، C و E، آهن و فولات اشاره کرد.
هندوانه
هندوانه نه تنها به تقویت سیستم ایمنی بدن انسان کمک می کند، بلکه در تسکین دردهای عضلانی نیز نقش دارد. دردهای عضلانی یکی از علائم شایع آنفلوآنزا، به ویژه در افراد پیر هستند.
محتوای آب زیاد هندوانه آن را به گزینه ای ایده آل برای آبگیری تبدیل می کند. همچنین آب هندوانه را می توانید با آبمیوه های دیگر مانند سیب یا پرتقال ترکیب کنید. از جمله مواد مغذی قابل توجه در این نوشیدنی می توان به ویتامین های A و C، منیزیم، و روی اشاره کرد.
توت فرنگی، کیوی و نعناع
توت فرنگی و کیوی از گزینه های خوب برای تهیه یک نوشیدنی سرشار از ویتامین C هستند. البته، به جای گرفتن آب بهتر است از توت فرنگی در تهیه اسموتی استفاده کنید. ماست یونانی یکی از موادی است که می توانید به این اسموتی اضافه کنید. ماست یونانی منبع خوبی برای منیزیم و پروبیوتیک ها است. پروبیوتیک ها ممکن است به سلول ها در حفظ یک سد ضد میکروبی کمک کنند. از دیگر مواد مغذی قابل توجه در این نوشیدنی می توان به ویتامین های A، C و B6، منیزیم و روی اشاره کرد.
اسفناج، کاهو و کیل
یک نوشیدنی مبتنی بر سبزیجات نیروگاهی برای مواد مغذی مختلف به منظور تقویت سیستم ایمنی بدن است. افزودن مقداری جعفری به ترکیب اسفناج، کاهو و کیل می تواند محتوای ویتامین B6 این نوشیدنی را افزایش دهد. این ویتامین نقش مهمی در تکثیر سلول های ایمنی و تولید پادتن ایفا می کند. از دیگر مواد مغذی موجود در این نوشیدنی می توان به ویتامین های A، C و B6، آهن و کلسیم اشاره کرد.
کیل، گوجه فرنگی و کرفس
کیل یکی از مواد ثابت در بسیاری از نوشیدنی های سبز است. ترکیب کیل، گوجه فرنگی و آب کرفس محتوای چشمگیر ویتامین A را ارائه می کند. افزودن ترب کوهی برای تهیه یک اسموتی از این ترکیب ممکن است فواید ضد التهاب را ارائه کند. از دیگر مواد مغذی قابل توجه در این نوشیدنی می توان به ویتامین های A و C، منیزیم، پتاسیم، آهن و اسیدهای چرب اشاره کرد.